JO-IN Yönetim Kurulu, ýstanbul'daki JO-IN Sonuç Konferansý'nýn tarihini 11 Aralýk olarak onayladý. Bu konferans, Mayýs'ta Boðaziçi Üniversitesi'nde yapýlan baþarýlý etkinlikle benzer tarzda düzenlenerek bir Uluslararasý Danýþma niteliðini alacak ve JO-IN'in uluslararasý katýlýmcýlarýna Türk yerel paydaþlarla buluþmak için yeni bir vesile saðlayacak.

Halen görüþülmeye devam edilen gündem taslaðý, hem Proje'nin ýyileþtirme aþamasý boyunca kaydedilen ilerlemenin bir gözden geçirmesi, hem de Türkiye'de ve diðer yerlerde 'JO-IN'in Geleceði'ne bakan ileriye dönük bir tartýþma olmayý öngörmektedir.

Aþaðýdaki bulgularý içeren 2 JO-IN araþtýrma raporu da masaya yatýrýlacak:

1.      Türk hazýr giyim endüstrisinde fasonculuk sektörünün dinamikleri ve

2.      Türk hazýr giyim endüstrisinde iþçilerin baþvurabileceði þikayet süreçlerinin saðlýk durumu.

                                            JO-IN ýyileþtirme Süreci'nde Yaz döneminde kaydedilen ilerlemeler

JO-IN'in ýlkbahar'da baþlattýðý, ýyileþtirme Süreci için danýþmacý ve katýlýmcý model, Projeye katýlan 6 Tedarikçi þirketin tümünde Yaz boyunca devam etti. Bu süreçte en çok aþaðýdaki hususlar öne çýktý:

(a)   Markalarýn uyum personelinin desteðini de alarak þirketlerin kendileri çözebilecekleri temel uyum sorunu alanlarýnýn bir listesi üzerinde anlaþmaya varmak;

(b)   JO-IN deðerlendirmelerinde de saptandýðý üzere, ýrgütlenme ýzgürlüðü alanýnda yaygýn bir 'kök neden' sorununa bir yanýt geliþtirmek;

(c)   JO-IN katýlýmcýsý Tedarikçilerin %50'sinde, Projenin ömrü sýrasýnda bir Yaþama Ücreti'ne ulaþma yönünde JO-IN'e verdikleri taahhütleri yerine getirmelerini zorlaþtýran üretim veya tedarik zinciri sorunlarýna bir yanýt geliþtirmek.

Çoðu durumda 4 Aþamalý ýyileþtirme Danýþmalarý sürecindeki iþbirliði, 3. Aþamada ihtiyaç duyulan ýyileþtirmeler konusunda anlaþmaya varýlmasýný ve 4. Aþamanýn esas olarak ýrgütlenme ýzgürlüðüne odaklanarak geliþmesini saðlayacak nitelikteydi.

                                        ýrgütlenme ýzgürlüðü 'Eðitimi', Eylül'de Danýþma içerisinde baþlýyor 

JO-IN'in kullanmakta olduðu danýþmacý/katýlýmcý modele uygun olarak, bir JO-IN ekibi 17-21 Eylül haftasýnda 5 iþyerinin her birini yarým günlüðüne ziyaret ederek, þirket yönetimiyle (1) ýrgütlenme ýzgürlüðünün ne olduðunu ve Tedarikçi Yönetimi açýsýndan ne anlama geldiðini ve (2) bu hakký, Türkiye'de hakim koþullarda her iþyerinde geliþtirmek için neler yapýlmasý gerektiðini görüþtü.

Danýþmalar, ayný zamanda ýrgütlenme ýzgürlüðü konusunda uluslararasý kabul görmüþ bir uzman olan JO-IN Baþkaný Vic Thorpe sorumluluðunda yürütüldü.

JO-IN'in, danýþýlan tüm Tedarikçilerin de geniþ tartýþmalar sonrasýnda desteðini alan önerisi, eðitilecek iþçiler dahil tüm paydaþlara danýþarak ýrgütlenme ýzgürlüðü için bir Müfredat/Yöntem geliþtirmek þeklindeydi. Müfredatýn geliþtirilmesine iþçilerin tam katýlýmýný saðlayacak bir mekanizmaya gerek olduðu ve bunun, Tedarikçilerin eðitim alacak kiþilere ücretli izin vermesi ve JO-IN onaylý eðitimcilerin iþçilere ulaþmalarýný saðlamalarýný içermesi hususlarý herkesçe kabul edildi. Geliþtirilecek müfredat, diðer çalýþan kategorileri (örneðin amirler) ve ayrýca yönetimin kendisi için eðitimi de içerecek.

Yalnýzca ayrý ayrý eðitimlerin deðil, ortak eðitimlerin de sürecin bir parçasý olmasý öngörülmektedir.

Ekim ayýna programlanan sonraki adým, diðer JO-IN paydaþlarýna (markalar, sendikalar, STK'lar, vb.) danýþmak olacak. 

                                      'Yaþam Ücreti' konusu: JO-IN Ücret Merdiveni daha da geliþtirilecek

Ayrýca yine Ekim'de, Türk akademisyenlerinden oluþan küçük bir ekip, JO-IN Ücret Merdiveni'ni güncelleþtirmeye ve geliþtirmeye baþlayacak. Böyle bir Ücret Merdiveni, Mayýs 2007'de Boðaziçi Üniversitesi'ndeki JO-IN Uluslararasý Danýþma Konferansý'nda 'devam eden bir çalýþma' biçiminde gündeme getirilmiþti ve Türkiye'deki 6 JO-IN katýlýmcýsý Tedarikçide 2006'nýn son çeyreðinde ödenen eve götürülen ücreti (ayni ödemeler katýlarak) ölçmekte ve elde edilen rakamlarý, Türkiye'deki sendikalarýn 'yoksulluk sýnýrý' ve 'açlýk sýnýrý' dedikleri aile geliri düzeyleriyle karþýlaþtýrmaktaydý.

JO-IN araþtýrma ekibi bu kez departmanlara (kesim, dikim, apre, vb.) göre farklýlaþtýrýlmýþ ve ayrýca cinsiyet faktörünü de dikkate alan güncel ücret düzeyleri için JO-IN baðlantýlý 6 tedarikçiye baþvuracak. Ücret düzeyleri bu kez aile büyüklüðü, ailede gelir getiren kiþi sayýsý ve bölgelere göre geçim maliyeti farklýlýklarý dikkate alýnarak ölçülecek.

JO-IN Ücret Merdiveni, bir Yaþama Ücreti için 'doðru' tutarýn ne olduðuna iliþkin steril bir tartýþmadan kaçýnmayý amaçlayan bir mekanizmadýr ve bunun yerine, Türkiye'de ciddi bir sorun olduðunu herkesin kabul ettiði, düþük ücretin olumsuz sosyal ve iþle ilgili etkileriyle mücadele etme yollarýný yaratýcý bir þekilde arama çabasýna ilgili paydaþlarý (örn. iþverenler ve iþçiler) katmayý hedeflemektedir.

                                              JO-IN Yeniden Deðerlendirmeleri Kasým'da yapýlacak

Kasým'da, JO-IN Deðerlendirmecilerinden oluþan küçük bir ekip, JO-IN 6 katýlýmcýsý tedarikçiyi ziyaret ederek, 2006 sonundaki ilk JO-IN deðerlendirmelerinden beri, JO-IN'in Ücretler, Çalýþma Saatleri ve ýrgütlenme ýzgürlüðü þeklindeki 3 anahtar odak alaný konusunda kaydedilen ilerlemeyi deðerlendirecek.

Orijinal ekip artýk mevcut olmadýðý için Kasým'da fabrika ziyaretini yapacak ekip, JO-IN'in bir yýl önce kullandýðýndan farklý deðerlendirmecilerden oluþacak, fakat deðerlendirmeler esasen aþaðýdaki hususlara dayanacaðý için, ilk deðerlendirmeyle süreklilik saðlanabilecektir:

-          Orijinal fabrika içi ve fabrika dýþý deðerlendirme raporlarý

-          Paydaþlarýn bu raporlara iliþkin gönderdikleri yorumlar

-          Fabrikalar için kararlaþtýrýlmýþ olan 'iyileþtirme' planlarý

-          Hazýrlanmýþ ara raporlar (örn. Markalar tarafýndan)

Yeniden deðerlendirmenin sonucu, 11 Aralýk'taki JO-IN Sonuç Konferansý'na sunulacak ve buradaki ana vurgu, kaydedilen ilerleme ve ilerlemeyi engellemiþ olan etkenlerin saptanmasý üzerinde olacak.

                                                          'JO-IN'in Geleceði' tartýþmasý

Son aylarda JO-IN Yönetim Kurulu, Projenin 31 Aralýk 2007'de resmen kapatýlmasýnda sonra 'JO-IN nereye?' sorusuna iliþkin olarak aylýk konferans çaðrýlarýnda hep daha fazla zaman harcamýþtýr.

2007'de tamamlanamayacak olan bazý alt projeleri izlemek için Türkiye'de 2008 baþlarýnda belli bir sürekliliðin olmasý gerektiði açýktýr. JO-IN üye organlarýndan bazýlarýnýn bu konuda iþbirliði yapmasý muhtemel görünüyor.  Ayrýca JO-IN Nihai Raporu'nun da kaleme alýnmasý ve tüm paydaþlara daðýtýlmasý gerekiyor.

Bunlarýn yanýnda, baþka birçok soru da ortada kalmaya devam ediyor:

Türkiye baðlamýnda, örneðin:

-          Türkiye'deki iþçiler için þikayet mekanizmalarýnýn geliþtirilmesi ve izlenmesi gerekiyorsa, bunu kim yapacak?

-          Türkiye'de ýrgütlenme ýzgürlüðü için bir müfredat/yöntem geliþtirilmeye baþladýðýnda bunu kim ileriye taþýyacak?

-          JO-IN Türkiye Yerel Çalýþma Grubu'nun Proje sonrasýndaki geleceði, varsa, nedir?

Ve daha geniþ, global baðlamda da:

-          JO-IN Davranýþ Kurallarý, tüm JO-IN üyesi organlarýn resmi davranýþ kuralý haline gelecek mi?

-          JO-IN üyesi 6 kuruluþ, dahi iyi bir iþbirliðine yönelik yakýnlaþma süreçlerini sürdürecekler mi ve sürdüreceklerse, nasýl?

-          Bir JO-IN 2 Projesinin baþlatýlmasýný gerektirebilecek baþka, belirli ulusal baðlamlar var mý?

JO-IN Uluslararasý Danýþma Paneli de bu tartýþmaya katýlmýþtýr ve Türkiye'deki ilerlemenin deðerlendirmesi yeniden deðerlendirme raporu üzerinden yapýldýktan sonra JO-IN Sonuç Konferansý'nýn anahtar bir odaðý da bu konu üzerinde olacaktýr.